Het Wetterskip Fryslan beheert de ring van dijken en duinen die rondom het dorp en de polder ligt. Daarnaast houdt Rijkswaterstaat de basiskustlijn in de gaten.
Dijk- en duinversterking
Het Waddeneiland Schiermonnikoog wordt tegen hoogwater beschermd door een primaire waterkering bestaande uit een 9 kilometer lang duintraject aan de west-, noord- en oostzijde en een 4 kilometer lang dijktraject aan de zuidzijde van het eiland; de Waddenzeedijk.
Regelmatig toetst het Wetterskip Fryslan de dijken en duinen om te kijken of ze nog bestand zijn tegen het hoge water. Door klimaatverandering stijgt de zeespiegel. Ook daalt de bodem en krijgen we vaker te maken met heftigere weersomstandigheden.
Uit de toetsing blijkt dat op Schiermonnikoog de dijk versterkt moet worden en het zandvolume op sommige delen van de duinen aangevuld moet worden. De komende jaren wordt de dijk- en duinversterking voorbereid. Naar verwachting wordt de versterking in 2027 en 2028 uitgevoerd.
Om te zorgen voor een veilige en toekomstbestendige waterkering werkt Wetterskip Fryslân in een gebiedsgerichte aanpak samen met Rijkswaterstaat, provincie en gemeente aan plannen voor de toekomst, in samenspraak met inwoners van Schiermonnikoog. De wens is om de waterveiligheidsopgave te koppelen aan dynamisch duinbeheer en natuurherstel van de duinen. Hoe kunnen we de kustlijn en de duinwaterkering zodanig beheren dat we de natuurlijke processen een deel van het werk laten doen? Door meer ruimte te geven aan natuurlijke processen sluiten we aan op de bestaande Natura 2000 doelstellingen en kan het eiland op termijn weer meegroeien met de zeespiegelstijging waarbij we de waterveiligheid van de duinwaterkering te alle tijden op orde houden.
In 2023 is voor de verkenningsfase de samenwerkingsovereenkomst 1Eilaun ondertekend. 1 Eilaun staat voor het versterken van het dijk- en duintracé op Schiermonnikoog en verbinden van belangen, ideeën en expertises. Betrokken partijen werken samen als één team aan een waterveilig en klimaatadaptief eiland.
In 2024 is er samen met eilanders, (eilander-)organisaties en overheden toegewerkt naar het concept voorkeursalternatief voor de dijk- en duinversterking. Ook is er gekeken of andere projecten en initiatieven op het eiland meegenomen kunnen worden in de dijk- en duinversterking.
1EILAUN heeft de wens om de dijk buitenwaarts te versterken. Duurzaamheid is hierin een belangrijk aspect. De dijk moet in de toekomst uitbreidbaar zijn om in te kunnen spelen op klimaatveranderingen. Dynamisch beheer speelt de hoofdrol in het voorkeursalternatief voor de duinen. Deze variant van duinbeheer biedt de mogelijkheid om natuurherstel hand in hand te laten gaan met waterveiligheid.