Het grootste deel van Schiermonnikoog ontwikkelt zich vanzelf schitterend. De stranden, de kwelders en jonge duinen floreren met al het leven dat daar voorkomt. Daar heeft actief beheer geen meerwaarde, integendeel. Afblijven en van genieten is hier het devies.
Beheer- en Inrichtingsplan
In de delen van het eiland binnen de hoofdwaterkering en achter de stuifdijk nemen riet, duindoorn, wilgen en berken de overhand. De beheerstrategie, uitgevoerd door Natuurmonumenten, was om ruigte en bomen met mechanische middelen tegen te gaan. In het Beheer- en Inrichtingsplan plus(BIP+), dat in juni 2011 door het Overlegorgaan van Nationaal Park Schiermonnikoog is vastgesteld, is ervoor gekozen om de werking van zee, wind en wilde dieren te vergroten. Zo krijgen grassen en struiken te maken met natuurlijke tegenkrachten die hun groei beperken. Dan komt er afwisseling in de duinen en ontwikkelen zich geleidelijke overgangen tussen bos en open duin en tussen zout en zoet. Precies wat de soorten waar het slecht mee gaat nodig hebben. Er is ook een samenvatting van het BIP+ beschikbaar.
Destijds is afgesproken dat het BIP+ na zes jaar geëvalueerd zou worden. Het overlegorgaan heeft aan Sweco Nederland BV de opdracht gegeven deze evaluatie uit te voeren. Het evaluatierapport is in de zomer 2019 verschenen.
Nieuw Beheer- en Ambitieplan
Momenteel wordt er gewerkt aan een nieuw Beheer- en Ambitieplan voor het Nationaal Park. De wens van het Nationaal Park is om het huidige BIP niet alleen te actualiseren, maar ook te verbreden. Daarbij ligt de focus niet alleen op natuur, maar is er bijvoorbeeld ook aandacht voor cultuurhistorie, landschap en duurzaam toerisme.
Het Beheer in Nationaal Park Schiermonnikoog wordt uitgevoerd door Natuurmonumenten.
