Verruiging treedt in het hele Schiermonnikoger duingebied op. Het begrazingsplan dat het Nationaal Park heeft laten opstellen voorziet in begrazing van een groot deel van de eilander duinen. De begrazing wordt stapsgewijs ingevoerd. In oktober 2015 zijn zes Sayaguesa-runderen uitgezet in een gebied van een kleine 100 hectare ten oosten van de Prins Bernhardweg. Voor deze plek is gekozen omdat dit gebied vrij ver van het dorp af ligt en daardoor minder druk is dan de duinen rondom het dorp. Grazers en mensen kunnen hierdoor rustig aan elkaar wennen. In het voorjaar van 2017 hebben de runderen gezelschap gekregen van zes Exmoor-pony’s.
Zoals destijds afgesproken in het overlegorgaan van het Nationaal Park is na drie jaar het effect van begrazing met Sayaguesa’s en Exmoorpony’s geëvalueerd. Het evaluatierapport vind je hier.
Sayaguesarunderen
Sayaguesa-runderen zijn heel zelfredzaam. Ze zijn gewend aan het overleven in ruige natuurgebieden en extreme weersomstandigheden. Ze kunnen leven van stugge grassen en takken. Ze kunnen goed tegen de kou en tegen hitte. Op een warme dag gaan ze niet met z’n allen in een duinmeertje staan. Sayaguesa’s zijn goede lopers, die zich veel verplaatsen in het terrein. Daarom wordt de graasdruk goed verspreid over het hele duingebied. Verder hebben ze kleine uiers, waardoor ze zich niet zo snel verwonden aan laag duindoornstruweel. Ze hebben geen hulp nodig bij het kalveren. Ze zijn dus prima toegerust voor een leven in de vrije natuur.
Exmoorpony’s
De Exmoor is een sober oud paardenras uit het zuidwesten van Engeland. Hier leven ze al generaties land een semi-wild bestaan. De Exmoor is een klein donkerbruin ras, soms zelfs bijna zwart, met een schofthoogte van ongeveer 117 tot 127 cm. Hun gewicht is maximaal tussen de 310 en 370 kilogram. Kenmerkend zijn verder de witte meelsnuit en de vaak lichtere onderbuik.
Nederlandse landgeiten
De Nederlandse landgeit is een stevige middelgrote geit met horens. De karakteristieke bok heeft stevige en grote, meestal liervormige, horens. Vaak is ook een bokkenpruik en een wipneus te zien. De horens van de geit zijn kleiner. Bokken zijn langharig, terwijl de geiten ook kort-ruigharig kunnen zijn. De vachten variëren van bont, met zwarte, bruine, beige of blauwe vlekken tot een enkele keer helemaal wit.
Het ras is goed bestand tegen ons klimaat. We zijn in oktober 2018 op Schiermonnikoog gestart met 12 geiten, zonder bok. De geiten zijn ingeënt en gecontroleerd door de dierenarts. Het zijn Nederlandse landgeiten die als stamboeksoort te boek staan.
